پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان، صورت حساب الکترونیکی و حافظه مالیاتی، همگی از مهم‌ترین موضوعات فضای مالیاتی در ایران هستند.
به عنوان حسابدار، کارفرما، مدیر عامل، صاحب کسب‌وکار یا حتی علاقه‌مند به قوانین و مقررات مالیاتی، باید اطلاعات خود را درباره این قوانین به‌روز نگه دارید.
سازمان امور مالیاتی، با هدف افزایش شفافیت در مبادلات اقتصادی افراد، جلوگیری از کتمان و فرار مالیاتی و بهبود کنترل بر درآمدهای بنگاه‌های اقتصادی، قانون پایانه‌های فروشگاهی را اجرا کرد. سامانه مودیان یک سیستم آنلاین است که توسط اشخاص حقیقی و حقوقی برای ثبت و ارسال اطلاعات درآمدی استفاده می‌شود.
در این مقاله، ما به بررسی مفاهیم کلیدی مرتبط با قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان، از جمله تاریخ اجرا، روند ثبت نام و جرایم عدم انجام وظایف مربوطه می‌پردازیم.
سامانه مودیان چیست؟
سامانه مودیان مالیاتی و قانون پایانه‌های فروشگاهی، در تاریخ 21 مهرماه 1398 توسط مجلس، تاسیس و تصویب شد. این سامانه، یک سیستم آنلاین است که توسط سازمان امور مالیاتی کشور طراحی شده و برای فعالان اقتصادی و در دسترس عموم مردم قرار می‌گیرد. این سامانه، امکان انجام تمامی امور مالیاتی بین مودیان و سازمان مالیاتی را از طریق وبسایت مربوطه فراهم می‌کند.
این سامانه، تحت مدیریت سازمان امور مالیاتی کشور با هدف جلوگیری از فرار مالیاتی و کاهش نیاز به ممیزی‌های محوری، طبق قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان راه‌اندازی شد. طبق این قانون، هر شخص تحت پوشش مالیات موظف است که در سامانه مودیان مالیاتی ثبت نام کرده و شناسه یکتای حافظه مالیاتی را دریافت کند.
در این سامانه به هر مودی مالیاتی یک کارپوشه اختصاص داده می‌شود و مردم می‌توانند بین مودیان و سازمان مالیاتی تبادل اطلاعات انجام دهند. مودیان می‌توانند با استفاده از هر وسیله‌ای که حافظه مالیاتی به آن وصل شده (مانند رایانه شخصی، پایانه فروشگاهی یا سامانه‌های ابری)، به این سامانه متصل شوند. سامانه مودیان به عنوان مرجع نهایی برای ثبت، صدور و استعلام صورت حساب الکترونیکی عمل می‌کند.
جهت دریافت شناسه CRS اینجا را کلیک نمایید
مراحل ثبت نام در my.tax.gov.ir و سامانه مودیان
در مرحله اول ثبت نام، شما باید به درگاه ملی خدمات الکترونیک سازمان امور مالیاتی، از طریق سامانه my.tax.gov.ir وارد شوید.
پس از ورود به صفحه ثبت نام و وارد کردن اطلاعات مورد نیاز که شامل کد ملی، کد فراگیر، شماره همراه (که باید به نام صاحب حقیقی یا مدیر عامل شرکت باشد)، تاریخ تولد و عبارت امنیتی می‌شود، شما باید با انتخاب گزینه ثبت نام و دریافت پیامک حاوی کد ثبت نام (که به شماره تلفنی که ارائه شده است، ارسال می‌شود)، به سامانه وارد شوید و اطلاعات هویتی خود را تکمیل کنید.
لطفاً توجه داشته باشید که این توضیحات مربوط به فرآیند ثبت نام در سامانه مودیان و درگاه ملی خدمات الکترونیک سازمان امور مالیاتی است.
پایانه های فروشگاهی چیست؟
پایانه‌های فروشگاهی، شامل سخت‌افزار یا نرم‌افزاری است که رایانه، دستگاه کارتخوان و سامانه‌های پرداخت الکترونیکی قابل اتصال به آن هستند و اطلاعات مربوط به تراکنش‌ها و صورت حساب‌های الکترونیکی را از طریق حافظه مالیاتی به سازمان امور مالیاتی منتقل می‌کند تا در پرونده و سوابق مالیاتی مودی ثبت شود.
به طور کلی، پایانه‌های فروشگاهی دو کارایی مهم دارند که عبارت است از:
- اتصال به سامانه مودیان
- قابلیت صدور صورت حساب الکترونیکی
صدور صورت حساب الکترونیکی از ویژگی‌های مهم پایانه‌های فروشگاهی است که به صورت سیستمی صورت می‌گیرد. همچنین، در صورت نیاز، تمام بانک‌ها و ارائه‌دهندگان خدمات پرداخت موظف به اعلام اطلاعات مالکان تمام دستگاه‌های کارتخوان بانکی و پایانه‌های پرداخت الکترونیکی به سازمان امور مالیاتی هستند تا برای تمامی دستگاه‌های کارتخوان، پرونده مالیاتی تشکیل شود.
ثبت نام در سامانه مودیان مالیاتی
صورت حساب الکترونیکی چیست؟
صورت حساب الکترونیکی، شامل اطلاعاتی نظیر شماره منحصر به فرد مالیاتی است. این صورت حساب، توسط قوانین پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان تعریف شده است. صورت حساب‌های الکترونیکی، به سه صورت دسته‌بندی می‌شوند:
- نوع اول: صورتحساب با اطلاعات کامل.
- نوع دوم: حاوی اطلاعات فروشندگان، اطلاعات کالا و خدمات موضوع معاملات است.
- نوع سوم: شامل رسیدهای پرداخت از دستگاه‌های کارتخوان بانکی و درگاه‌های الکترونیکی است.
مشخصات و موارد اطلاعاتی در صورت حساب الکترونیکی، بر اساس نوع کسب و کار توسط سازمان تعیین و اعلام می‌شود.
شماره منحصر به فرد مالیاتی چیست؟
شماره منحصر به فرد مالیاتی که در صورت حساب الکترونیکی موجود است، 22 کاراکتر و 4 بخش دارد:
- شناسه حافظه مالیاتی (6 کاراکتر)
- تاریخ صورت حساب (5 کاراکتر)
- سریال صورت حساب (10 کاراکتر)
- رقم کنترلی (یک کاراکتر)
آموزش سامانه مودیان شرکت مشاوره هاله افزار
برای آموزش صفر تا صد سامانه مودیان مالیاتی با ما تماس بگیرید 38424-021
شماره منحصر به فرد مالیاتی، شناسه‌ای است که در پایانه‌های فروشگاهی تولید و به هر صورت حساب الکترونیکی اختصاص داده می‌شود.
جرائم عدم اجرای قانون سامانه مودیان
قانون‌گذار برای اطمینان حاصل کردن از اجرای قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان، جرائم سنگینی را برای مؤدیانی که این قانون را رعایت نمی‌کنند در نظر گرفته است.
در صورتی که مؤدیان هر یک از تخلفات زیر را انجام دهند، باید مبلغی معادل 10% از مبلغ فروشی که از آن طریق انجام داده‌اند یا حداقل بیست میلیون ریال (هر کدام که بیشتر باشد) را به عنوان جریمه پرداخت کنند. نمونه‌های زیر، از جمله کارهایی هستند که افراد در صورت انجام آن‌ها، جریمه خواهند شد.
- عدم عضویت در سامانه مودیان
- عدم استفاده از پایانه فروشگاهی
- عدم استفاده از حافظه مالیاتی
- استفاده کردن از حافظه‌های مالیاتی دیگران برای خود
- استفاده کردن از حافظه‌های مالیاتی خود برای افراد دیگر
- عدم اعلام کردن شماره حساب‌های بانکی و واحد اقتصادی که گردش مالی را با آن انجام می‌دهد
سازمان امور مالیاتی نمی‌تواند 50% از این جرائم را نادیده بگیرد. این جریمه‌ها باعث خسارت جبران‌ناپذیری به مؤدیان مالیاتی بی‌اطلاع می‌شوند. در نظر داشته باشید ارقامی که در این قانون به آن‌ها اشاره شده، با توجه به تورم سالانه، هر سال توسط سازمان امور مالیاتی تجدید و اعلام می‌شوند.
همچنین، با تصویب قانون تسهیل تکالیف مودیان، اختیار بخشودگی 100% جرائم، به سازمان امور مالیاتی واگذار شده است.
تاریخ لازم اجرای قانون تسهیل سامانه مودیان در سال 1402
مطابق بخشنامه، مهلت ارسال صورت حساب کلیه شرکت‌های پذیرفته شده در بورس و فرابورس، شرکت‌های دولتی و سایر دستگاه‌های اجرائی مشمول ماده 5 قانون مدیریت خدمات کشوری و اشخاص حقوقی و کلیه اشخاص باقی مانده تا تاریخ 1 دی 1402 مهلت دارند تا صورت حساب‌ها را ارسال کنند.
جمع‌بندی
پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان، صورتحساب الکترونیکی و حافظه مالیاتی، همگی از مهم‌ترین موضوعات فضای مالی در ایران هستند.
اگر بخواهیم به طور دقیق بگوییم، در سال 1402 تغییرات زیادی در قوانین پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان نداشته‌ایم؛ اما شما به عنوان حسابدار، کارفرما، مدیر عامل، صاحب کسب‌وکار یا حتی علاقه‌مند به قوانین و مقررات مالیاتی، باید اطلاعات خود را درباره این قوانین به‌روز نگه دارید.
سازمان امور مالیاتی کشور، برای راه‌اندازی و استفاده از پایانه‌های فروشگاهی در فرآیند صدور صورت حساب‌های الکترونیکی و ارسال این اطلاعات به سازمان، شرکت‌هایی را به عنوان سازمان‌های معتمد ارائه کننده خدمات مالیاتی معرفی کرده است.
این شرکت‌ها، خدماتی مانند نصب و راه‌اندازی پایانه‌های فروشگاهی و صدور و ارسال اطلاعات صورت حساب‌های الکترونیکی به سامانه مؤدیان را برای این افراد فراهم می‌کنند.
سوالات متداول:
کد فراگیر چیست و چه استفاده‌ای در مراحل ثبت نام در سامانه مودیان دارد؟
کد فراگیر، یک کد اختصاصی است که به منظور انجام برخی امور توسط اتباع خارجی، از جمله اشخاص حقیقی و حقوقی، در کشورمان استفاده می‌شود. این کد به اتباع خارجی اعطا می‌شود تا بتوانند به صورت قانونی و با سهولت، امور اقتصادی خود را در ایران انجام دهند. اگر شما، جزء اتباع خارجی هستید، باید این کد را داشته باشید.
منظور از تاریخ مشمولیت اشخاص در قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان چیست؟
تاریخ مشمولیت برای مؤدیانی که در حال حاضر فعالیت می‌کنند، از تاریخ فراخوان معتبر محاسبه می‌شود؛ اما برای مودیانی که بعد از آن تاریخ شروع به فعالیت رسمی کرده‌اند، تاریخ شروع فعالیت آن‌ها به عنوان تاریخ مشمولیت در نظر گرفته خواهد شد. از تاریخ مشمولیت به بعد، مؤدیان موظف به صدور و ارسال صورت حساب‌های الکترونیکی به سامانه هستند.