همه چیز درباره ترازنامه مالی یا بیلان چیست؟
ترازنامه مالی یا بیلان چیست؟
از آخرین کار حسابداران تهیه گزارش میباشد .یکی از گزارشهای مهم ،(ترازنامه) یا (بیلان) است. ترازنامه یا بیلان گزارشی است که جمع دارائی ها ،بدهی ها و سرمایه شرکت را در تاریخی مشخص نشان میدهد .ترازنامه در اشکال مختلفی تهیه میشود که یکی از نمونه های رایج آن به شکل (T) می باشد.
موارد مهم و کاربردی برای تهیه ترازنامه طبق قواعد حسابداری
1)عنوان ترانامه: ترازنامه دارای عنوانی شامل سه سطر به ترتیب زیر میباشد :
سطر اول: نام موسسه/سطر دوم: نام گزارش ،یعنی ترازنامه/ سطر سوم : تاریخ،که به تاریخ یک روز معین است.
2) قسمت های اصلی ترازنامه: ترازنامه دارای سه قسمت اصلی ( یعنی دارایی ها، بدهی ها و سرمایه) می باشد که دارایی ها
در سمت راست و بدهی ها و سرمایه در سمت چپ آن نوشته می شوند .
3) واحد اندازه گیری: باید مشخص شود که مبالغ موجود در ترازنامه بر حسب واحد پول رایج(ریال) می باشد.
4)ترتیب نوشن دارایی ها : در ترازنامه معمولا دارایی ها به ترتیب نقدشوندگی منعکس می شوند. یعنی ابتدا موجودی نقد (صندوق و بانک) و پس از آن دارایی هایی که قابلیت تبدیل آن ها به وجه نقد سریع تر است مانند (بدهکاران ) نوشته میشود و در نهایت سایر اقلام دارایی عنوان می گردد.
5)ترتیب نوشتن بدهی ها و سرمایه :با توجه به این که حق مالی بستانکاران بر حق مالی صاحب سرمایه ارجحیت دارد ،یعنی در صورت انحلال موسسه ابتدا حق مالی بستانکاران پرداخت میشود و باقی مانده (در صورت وجود) به صاحب سرمایه تعلق می گیرد ، در بخش بدهی ها و سرمایه ابتدا بدهی ها و پس از آن سرمایه نوشته میشود. بدهی های مختلف یک موسسه نیز بر اساس زمان سررسید پرداخت در ترازنامه منعکس می شوند.
6)طرز ارائه جمع دو طرف ترازنامه : باید توجه داشته باشید که جمع دارائیها باید با جمع بدهی و سرمایه برابر بوده ودر آخر روبروی هم در یک خط نوشته شود، و زیر جمع دارئیها ، بدهی و سرمایه را به 2 خط می بندیم تا نشان دهنده پایان گزارش باشد.
دارایی در ترازنامه
دارایی عبارت از اموال ، مطالبات و سایر منابع اقتصادی متعلق به یک موسسه که در نتیجه معاملات یا سایر رویدادهای گذشته ایجاد شده و قابل تقویم به پول بوده و دارای منافع اقتصادی آتی باشد .دارایی ها به دو دسته 1) دارائیهای جاری 2) دارائیهای ثابت تقسیم می شوند.
دارایی های جاری در ترازنامه چیست: دارایی که در طول یک دوره مالی خیلی کم و زیاد شده و به وجه نقد تبدیل می گردند،که شامل :
وجه نقد (صندوق و بانک):به وجوه نقد موجود در صندوق و حساب بانکی شرکت می گویند .
حساب دریافتنی(بدهکاران): به وجوه نقدی که قرار است در آینده از اشخاص ثالث دریافت گردد،می گویند.
اسناد دریافتنی:در برخی از معاملات به ازای وجه نقد ،سندی مانند سفته یا چک دریافت می شود که به این سفته یا چک اسناد دریافتنی میگویند
موجودی کالا: به کالای اصلی مورد تجارت واحد تجاری گفته می شود.( موسسات خدماتی موجودی کالا ندارند.)
پیش پرداخت ها: به مبالغی که پیشاپیش میپردازیم تا در آینده از یک دارائی استفاده کنیم گفته می شود
ملزومات: به مواد مصرف شدنی و تمام شدنی واحد تجاری گفته می شود
سرمایه گذاری در سایر موسسات: در بعضی ازمعاملات واحد تجاری با پرداخت پول ، در سایر شرکتها سرمایه گذاری می نماید
سرمایه گذاری در سایر دارائیها: در بعضی مواقع شرکت بسته به شرایط اقتصادی و شرایط بازار بعضی از دارائیها را به قصد فروش خریداری میکند
دارائیهای ثابت در ترازنامه چیست: به دارائیهای که بادوام هستند ،عمر طولانی دارند ، نمی خریم که بفروشیم بلکه می خریم تا از آنها استفاده کنیم دارایی ثابت به دو دسته 1)دارایی ثابت مشهود 2) دارایی ثابت نامشهود تقسیم می گردد.
دارایی ثابت مشهود شامل :
زمین و ساختمان که در مالکیت واحد تجاری باشند. /اثاثه(میز ،کامپیوتر و…)/وسایل نقلیه(اتومبیل و…) ماشین آلات (دستگاههای تولیدی کارخانه)/ ابزار و وسایل کار(آچار و…) باید توجه داشته باشید هر دارایی بسته به اینکه در چه واحد تجاری مورد استفاده قرار میگیرد نامگذاری می گردد.
دارایی ثابت نامشهود:دارایی هستند که با چشم دیده نمی شوند شامل : حق اشتراک تلفن، حق امتیاز برق، سرقفلی
بدهی در تراز نامه؟
بدهی عبارت است از تعهداتی که یک موسسه در مقابل اشخاص و موسسات دیگر دارد و از معاملات یا سایر رویدادهای گذشته ناشی شده است و باید در آینده از طریق پرداخت پول ، تحویل کالا ، انجام دادن خدمت یا انتقال سایر اقلام دارایی تسویه شود. بدهی ها به دو دسته تقسیم می شوند: 1) بدهی جاری(کوتاه مدت) 2) بدهی بلند مدت
بدهی جاری در ترازنامه چیست؟
بدهی هایی که زمان باز پرداخت (سررسید) آنها کمتر از یک سال می باشد شامل :
حسابهای پرداختنی (بساتکاران): وجوهی که باید توسط واحد تجاری پرداخت شود
اسناد پرداختنی کوتاه مدت: سندی که به ازای دریافت کالا یا خدمات صادر می گردد و سررسید آن کمتر از یک سال است
پیش دریافت درآمد: مبالغی که پیشاپیش دریافت می شوند تا خدماتی در ماههای آینده ارائه گردد.
هزینه های معوق (پرداختنی): بدیها و وجوهی که باید در پایان سال به ازا هزینه های که انجام شده ولی هنوز وجه آن پرداخت نشده پرداخت گردد
دیون رهنی: مبالغی که به ازا تسلیم یک دارائی دریافت میکنیم و قرار است این مبلغ در انتهای قرارداد برگشت داده شود.
بدهی های بلند مدت در تراز نامه چیست: کلیه تعهدات و دیونی که سر رسید آنها بیش از یک دوره مالی باشد و باز پرداخت آنها از محل داراییهای جاری نباشد را به عنوان بدیهایی بلند مدت طبقه بندی می نماییم شامل : اسناد پرداختنی بلند مدت، وام پرداختنی بلند مدت ، دیون رهنی بلند مدت حقوق صاحبان سهام در ترازنامه
حقوق‌صاحبان سهام درترازنامه نشان دهنده میزان مالکیت و ارزش شرکت است که تحت مالکیت سهامداران آن شرکت است بنا بر معادله اصلی حسابداری در ازای هر مبلغی که در شرکت وجود دارد، حق مالی آن اگر جزو دارایی ها و یا بدهی ها نباشد مربوط به حقوق سهامداران است
ترازنامه ای که بر حسب تقسیمات فوق تهیه گردد یعنی در آن بخش‌های دارایی جاری، غیر جاری، بدهی جاری و غیر جاری مشخص شده باشد ترازنامه طبقه بندی شده نامیده می شود.
